Geboortehuis en BLAW 2022
Het verlies van een kindje
Elk jaar vindt van 9 t/m 15 oktober de Baby Loss Awareness Week plaats. Een week waarin jaarlijks wereldwijd aandacht wordt gevraagd voor babysterfte.
In deze week staan wij als praktijk stil bij het verlies van een kindje tijdens een (jonge) zwangerschap, rondom de bevalling of net na de bevalling.
We doen dit omdat we weten hoe belangrijk het is om aandacht te hebben voor het verdriet en gemis. Ook de erkenning van het bestaan van een niet levend kindje is van essentieel belang. Deze kindjes, hoe jong dan ook, mogen niet vergeten worden.
We laten deze week onze verloskundige en echoscopiste Desiree aan het woord. Zij neemt jullie mee in haar werk tijdens het spreekuur en hoe zij omgaat met echo’s waarbij zij slecht nieuws moet vertellen.
Verder delen we met jullie 2 verhalen van onze cliënten. Laura vertelt over haar miskraam bij haar eerste zwangerschap en Rowena vertelt over het verlies van haar 2 zoontjes bij een termijn van 15 weken zwangerschap. Tenslotte willen we jullie ook wat feitelijke informatie geven en komt rouwverwerking aan bod.
Iedere dag gedurende deze week zullen we steeds een van deze items publiceren.
We beseffen dat het verlies van een kindje een gevoelig en kwetsbaar onderwerp is. Mocht de informatie van deze week vragen, verdriet of andere gevoelens bij je oproepen, neem dan contact met ons op.
Je bent altijd welkom.
De week van 9-15 oktober
9 oktober
10 oktober
10 oktober
Stap voor Stap
9 oktober 13:30 Naarden
10 oktober
10 oktober
10 oktober
"Je bent net zwanger en ineens heb je ook bloedverlies. Wat betekent dat?"
11 oktober
10 oktober
11 oktober
"Miskraam bij de eerste zwangerschap" Laura's story
13 oktober
13 oktober
11 oktober
"Hoe breng je als verloskundige slecht nieuws"
Interview met Desiree
14 oktober
13 oktober
14 oktober
"Verlies van 2 zoontjes tijdens een zwangerschap"
Rowena's story
15 oktober
13 oktober
14 oktober
"Rouwverwerking na een miskraam"
Interview met Simone
Wandeling Naarden
Stap voor stap
Op zondag 9 oktober is er een gezamenlijke wandeling door de vesting in Naarden.
Dit is een initiatief om samen stil te staan bij het verlies van een kindje en onderlinge verbinding met elkaar te voelen.
Ook als Geboortehuis zijn wij hierbij aanwezig en zullen wij meelopen.
De grootste groep vrouwen die wij in de praktijk treffen die met verlies van een kindje/zwangerschap te maken hebben, is de groep vrouwen met een miskraam in het eerste trimester.
In de eerste 12 weken van de zwangerschap is de kans ook het grootste dat dit je kan overkomen.
Het is ook wel logisch dat dit de meest kwetsbare periode is, aangezien de bevruchte eicel zich in 12 weken moet ontwikkelen tot een volledig kindje. Dit proces van celdeling en ontwikkeling is zo gecompliceerd dat het goed voorstelbaar is dat hier wel eens iets in mis kan gaan. Daarnaast is een reis door de eileider en het innestelen in de baarmoeder ook niet altijd een gemakkelijk proces.
Soms treffen we vrouwen die zelf kiezen voor het afbreken van een zwangerschap omdat het niet in hun leven past op dat moment. Ondanks dat deze vrouwen hier zelf voor kiezen, is dit vaak een verdrietige keuze en ervaren zij dit als een verlies en gemis.
Soms komen we in de praktijk het verlies van een immatuur kindje tegen. Dit zijn kindjes die in de periode voor de levensvatbaarheidsgrens overleden zijn.
Dit kan onverwacht gebeuren in de zwangerschap, bijvoorbeeld dat bij een controle op de praktijk blijkt dat het kindje niet meer leeft. Het kan ook gebeuren dat de bevalling ineens veel te vroeg start en het kindje niet kan overleven doordat het te jong is. Ook kan het zo zijn dat de ouders zelf in deze periode besluiten afscheid te nemen van hun kindje als blijkt dat het kindje te maken heeft met ernstige afwijkingen. Dit kan bij onderzoeken als de NIPT, de 13 weken screeningsecho of de 20 weken screeningsecho naar voren komen.
Na de levensvatbaarheidsgrens kan er soms plotseling en onverwacht sprake zijn van het overlijden van een kindje in de buik. Ook kunnen kindjes die prematuur geboren worden, te maken krijgen met zoveel complicaties, dat zij hun prematuriteit niet overleven en toch enkele dagen of weken na de geboorte overlijden.
Tenslotte kunnen complicaties tijdens of net na een bevalling ook zorgen voor het overlijden van een baby.
Als wij kijken naar onze eigen praktijk, treffen we gemiddeld zo’n 5 vrouwen per maand die een miskraam doormaken.
Het verlies van een immatuur kindje treffen we zo’n 5-10 keer per jaar.
Het verlies van een prematuur kindje of matuur (voldragen) kindje minder dan 1 keer per jaar.
Ik had immers in de jaren en maanden voor ik zwanger werd vele internet fora bezocht en veel verschillende ervaringen gelezen.
Toen we in januari het Geboortehuis belde voor een eerste afspraak vond ik dat onwerkelijk. Over een paar weken zouden we de eerste echo krijgen en meer informatie krijgen. Die weken voorafgaand aan de afspraak vond ik toen erg spannend, ik had een aantal keer last van licht bloedverlies. Een paar druppeltjes hier en daar op het wc-papier.
Na een paar keer heb ik gebeld naar het Geboortehuis, waar me werd verteld dat dit normaal kan zijn en dat er geen reden is tot verder onderzoek of paniek wanneer er geen helderrood of heftig bloedverlies is. Tot ik precies een week voor onze eerste afspraak op een zaterdagochtend opstond en wat helderrood bloedverlies aantrof op het wc-papier.
Ik twijfelde of ik wel zou bellen op een zaterdag, maar door mijn slechte voorgevoel heb ik toen toch de telefoon gepakt en gebeld. Ik kreeg Charlotte aan de lijn en ze vertelde me dat ik meteen langs mocht komen op de praktijk.
Met een slecht voorgevoel liep ik naar het Geboortehuis, mijn vriend had corona en kon helaas niet mee naar de afspraak. Ik weet nog goed dat ik binnen liep en Charlotte’s deur stond al open, ik kon
meteen naar binnen en ze zou een echo gaan maken. Op het moment dat op de tv het beeld tevoorschijn kwam kon ik het zelf al zien. Een baarmoeder met een leeg vruchtzakje. Charlotte legde uit wat ze zag en wat het kan betekenen. Een mogelijke ‘missed abortion’ noemde ze het.
Er was waarschijnlijk iets misgegaan met de aanleg in het begin van de zwangerschap. Toen ik weer aan
tafel ging zitten samen met Charlotte legde ze me uit wat er mogelijk aan de hand zou kunnen zijn. Ik
was wel degelijk zwanger, ik had zwangerschapssymptomen maar er was iets niet goed in de baarmoeder. Charlotte drukte me op het hart dat het niet door mijn eigen toedoen zou kunnen
komen en dat het waarschijnlijk een ‘foutje’ in de aanleg is geweest. Om eerlijk te zijn is de rest van
het gesprek behoorlijk langs me heen gegaan door de shock en het verdriet van dat moment. Een
week later zou ik terugkomen voor een controle echo om te kijken of er echt geen groei had
plaatsgevonden.
Toen ik weer thuiskwam en mijn vriend heb ingelicht hebben we samen dagenlang gehuild en veel
met elkaar gepraat. Een dag later hebben we ook onze ouders verteld over de situatie. Ik en mijn vriend vonden het fijn om er met hen over te praten en onze kinderwens kenbaar te maken na een lange tijd. Gezien het feit dat ik op dat moment een zusje had die zwanger was, wilde ik het ook vertellen aan mijn twee zusjes over onze langdurige kinderwens en deze miskraam.
Toen ik mijn jongste zusje vertelde over mijn situatie vertelde ze mij dat ze ‘ook’ zwanger was op dat moment, zij zou een week na mij uitgerekend zijn. Dit kwam op dat moment hard binnen.
Een week erna was de afspraak voor een echo ter bevestiging, ik vond het vreselijk om weer naar de
praktijk te gaan, om weer geconfronteerd te worden met het slechte nieuws. Ik had gehoopt dat het
in de die week vanzelf zou gebeuren, dat de miskraam op gang zou komen, maar dat deed het niet.
Er werd een afspraak gemaakt in het ziekenhuis voor verdere behandeling. Maar de dag na de
bevestigings- echo begon de miskraam toch vanzelf, dus de afspraak in het ziekenhuis is niet doorgegaan.
Het ervaren van de miskraam vond ik erg heftig. Charlotte had me verteld wat ik zou kunnen
verwachten mocht het op gang komen, krampen, bloedverlies, etc. Maar in de praktijk vond ik het
heftiger dan ik had verwacht. Ik stond huilend onder de douche met bloed dat langs mijn benen naar
beneden stroomde. De krampen die erbij kwamen kijken waren zoals ik ze nooit had gehad. Ik ben
zware menstruaties gewend maar dit was toch echt een ander verhaal.
Voor mijn vriend waren deze weken op zijn eigen manier ook moeilijk te verwerken. Hij had
natuurlijk geen last van het fysieke gedeelte maar voelde zich vooral wel machteloos om ook maar
iets te doen wat hielp. Deels kwam daar een gevoel van falen bij, dat hij iets verkeerd had gedaan.
Na de miskraam kwam ik weer op controle bij Charlotte om te kijken of mijn lijf de miskraam netjes
en volledig had opgeruimd, dat had het gelukkig. Hierna volgde een gesprek met Charlotte, ze nam
de tijd en drukte me meermaals op het hart dat het niet mijn eigen schuld was maar er simpelweg
iets mis was met de zwangerschap en dat er geen grotere kans was op herhaling in de toekomst.
Ook noemde ze wat statistieken, 1 op de 10 zwangerschappen loopt af in een miskraam. In mijn
omgeving had ik geen mensen die een miskraam hadden meegemaakt, gelukkig maar, maar op dat
moment voelde ik me toch erg alleen in de situatie. Op het internet zocht ik naar ervaringsverhalen
van anderen,
De dagen na de miskraam heb ik vrij genomen van mijn werk, om alles even op een rijtje te zetten.
Ook mijn vriend had een paar dagen vrij genomen. De tijd na de miskraam vond ik het moeilijk om in
aanraking te komen met zwangere vrouwen of zwangerschapsaankondigingen. Maar met twee
zwangere zusjes viel dat niet altijd mee. Hun zwangerschappen verliep gelukkig goed, maar ik vond
soms erg moeilijk om met ze om te gaan, met name mijn jongste zusje. Haar mijlpalen hadden
immers ook de mijne kunnen zijn, dat voelde heel confronterend.
We hebben het nieuws gedeeld met een aantal goede vrienden in onze omgeving en onze ouders.
Soms was het heel fijn om er over te praten sommige adviezen of uitspraken waren niet zo handig,
zeker niet van mensen die het zelf niet mee hebben gemaakt. Mensen die begripvol waren over mijn
situatie en me de ruimte lieten om verdrietig te zijn zonder adviezen of bagatelliseren waren erg fijn.
Opmerkingen als ‘’gelukkig kan je wel zwanger worden’’, ‘’je bent nog jong’’, ‘’de buurvrouw van
mijn vriendin had het ook, je bent niet alleen, ik weet hoe je je voelt’’ van iemand die het niet zelf
heeft meegemaakt helpen niet.
Na de miskraam was het niet meteen afgesloten en verwerkt. Alles in mijn omgeving deed me
denken aan hoe het na zo’n lange tijd nog niet gelukt is en dat mijn lichaam het niet kon waarmaken.
3 weken later stond ik op de babyshower van mijn zusje, ik ben meerdere malen naar het toilet
gevlucht om wat tranen te laten. Niet omdat ik niet blij was voor haar, maar omdat het op dat
moment te confronterend was. Hierna zijn nog vele soortgelijke situaties voorgevallen.
We wilden heel graag een kindje en na deze gebeurtenis veranderde dat niet. De maanden daarna
probeerde we weer zwanger te worden, ik vond dat mentaal heel zwaar, vaak ben ik in tranen
uitgebarsten uit verdriet.
Toen de periode na de miskraam eenmaal een tijdje achter ons lag en het gelukkige nieuws van een
2 e positieve zwangerschapstest mijn vriend bereikte was er toch allereerst heel veel blijdschap dat
het inderdaad weer ‘gewoon’ kon lukken. Daarna kwam ook de twijfel wel even voorbij, zou het nu
niet weer hetzelfde verhaal worden? Gelukkig bleef hij (nog wel terughoudend richting mij) altijd van
het positieve uitgaan. Ikzelf vond het erg lastig om te geloven dat deze zwangerschap goed zou gaan.
Nadat ik weer wat bloedverlies had gehad in de eerste weken maakte ik me ontzettend zorgen. Ik
hing ‘s avonds aan de telefoon met het Geboortehuis (Lubien) en ze wilde er alles aan doen om me
gerust te stellen. Ik mocht de volgende dag met 6.5 week langskomen voor een vroege echo ter
bevestiging of geruststelling. Doodsbang waren we voor weer slecht nieuws, dat bloedverlies is
namelijk iets wat me meteen terugbracht naar het moment in januari. Toen we weer bij Charlotte op
het spreekuur kwamen voor de echo kreeg ik een enorme flashback. Charlotte had dat wel in de
gaten en bond er geen doekjes om, ga maar meteen liggen, we gaan kijken, dat praten doen we erna
wel. Toen kwam de echo en al gauw hoorde ik Charlotte zeggen, kijk een klein koppend hartje. We
barstte in tranen uit, ik kon het niet geloven.
Momenteel ben ik 24 weken zwanger en begin ik steeds meer te geloven dat deze zwangerschap wel
eens goed zou kunnen aflopen. Na een angstig begin kunnen wij niet wachten tot wij in januari ons
kindje mogen verwelkomen.
Hoe lang ben je al verloskundige?
Ik ben in februari 2011 in Amsterdam afgestudeerd als verloskundige aan de Verloskunde Academie, dus alweer ruim 11 jaar verloskundige (tijd vliegt).
Ben je dan automatisch ook echoscopiste?
Nee, je bent niet direct ook echoscopiste, daarvoor bestaan er aparte opleidingen, deze opleiding heb ik in 2012 gevolgd.
Wat vind je het leukste aan je werk als echoscopiste?
Ik vind het heel leuk om jullie je kindje te laten zien, dat is ook de reden dat ik ook pretecho's maak.
Maar wat ik met name fijn vind is om jullie snel gerust te kunnen stellen wanneer nodig of meer duidelijkheid te kunnen geven wanneer een zwangere bijvoorbeeld buikpijn en/of bloedverlies heeft. Onzekerheid is heel vervelend en dat hoop ik met het maken van een echo weg te kunnen nemen.
Zijn er ook dingen die je niet leuk vind?
Wat ik bij de vorige vraag al aangaf, hoop ik iemand gerust te kunnen stellen. Helaas is dit natuurlijk niet altijd zo. Soms is het maken van een echo helemaal niet leuk, omdat ik bijvoorbeeld zie dat er iets niet goed is met het kindje in je buik of wanneer het hartje gestopt is met kloppen.
Hoe vaak tref je een zwangere met een miskraam?
Ik denk in een maand ongeveer 3x. In de praktijk moeten we ongeveer 5-6x per maand vertellen dat het hartje gestopt is met kloppen en dat er sprake is van een miskraam.
Hoe ga je daarmee om? Hoe breng je het slechte nieuws?
Ik neem de zwangere en haar partner mee in wat ik zie op de echo. Vaak is het voor ouders snel duidelijk dat het niet goed is, omdat ze dat zo gehoopte kloppende hartje niet zien. Ik vertel dan ook direct wat er aan de hand is. Na de echo praten we dan verder over wat we zien op de echo, hoe dit komt, wat er nu gaat volgen en heel belangrijk; waar hebben ouders dan behoefte aan.
Is het altijd meteen duidelijk dat het een miskraam is?
Het is niet altijd gelijk duidelijk met 1 echo. Soms komt het voor dat een zwangere niet helemaal een regelmatige menstruatiecyclus heeft. Als ik dan een echo maak en op de echo is een hele prille zwangerschap te zien zonder dat we een hartje zien kloppen, betekent dit niet gelijk dat er sprake is van een miskraam. Het kan ook goed zijn dat een zwangere dan minder ver zwanger is. We moeten dan altijd de echo herhalen om te kijken wat we dan kunnen zien. We beseffen dat die tijd tot de volgende echo heel lang en onzeker is, maar die tijd is wel nodig om dan meer duidelijkheid te kunnen geven.
Ben jij de enige die echo’s maakt bij het Geboortehuis?
Nee, ik ben gelukkig niet de enige. Charlotte maakt ook echo's. Is ook fijn om dit met z'n tweeën te doen, zo kunnen we ook overleggen met elkaar als we ergens over twijfelen of om even samen te kijken.
Hoe begeleiden jullie in de praktijk vrouwen met een miskraam?
We begeleiden vrouwen naar behoefte. Zwangeren komen hier voor een echo, als deze niet goed blijkt te zijn gaan we in gesprek. Meestal bellen we de dag erna hoe het gaat en of er vragen zijn. Bij een miskraam kan je afwachten tot je lichaam het zelf "oplost", maar je kan ook verwezen worden naar het ziekenhuis voor behandeling. We begeleiden je in de keuze die je daarin maakt. Weet altijd dat hier niet per se een goed of fout in is. Je moet doen wat voor jezelf goed voelt. In de tijd na de miskraam hebben we regelmatig telefonisch contact en als daar behoefte aan is een controle op de praktijk. Sommige vrouwen vinden het fijn om na een doorlopen miskraam nog een controle echo te hebben om te kijken of de miskraam echt achter de rug is, deze maken we dan ook op de praktijk. We krijgen regelmatig van vrouwen terug dat ze het contact na het slechte nieuws als heel fijn en betrokken hebben ervaren. Voor ons is dit vanzelfsprekend, want we leven met jullie mee in leuke tijden, maar zeker ook als er verdriet is.
Kun je als vrouw iets doen om een miskraam te voorkomen?
Nee, helaas kan je niets doen om een miskraam te voorkomen. Bij een miskraam is er vroeg in de ontwikkeling van het kindje een "foutje" opgetreden waardoor het hartje van het kindje stopt met kloppen en het kindje stopt met groeien. Of de innesteling in de baarmoeder is niet goed gegaan waardoor het kindje zich niet verder kan ontwikkelen.
Heb je als vrouw iets fout gedaan als je zwangerschap eindigt in een miskraam?
Nee, je hebt zeker niets fout gedaan! Als zwangere probeer je vaak een oorzaak te zoeken en dan begin je over jezelf te twijfelen. Maar je hebt niets fout gedaan en je had niets kunnen doen om dit te kunnen voorkomen! Zaken als sporten, bewegen, vrijen of vliegen kunnen geen miskraam veroorzaken.
Wanneer stuur je iemand door naar het ziekenhuis of de gynaecoloog bij een miskraam?
We sturen je naar het ziekenhuis als je dit zelf wilt. Soms is het kindje in de buik al een poosje gestopt met groeien, maar heeft je lichaam nog niet door dat het niet goed is, er komt geen miskraam op gang. Je hebt geen bloedverlies of buikpijn. Het is medisch gezien fijner voor je lichaam om af te wachten, maar mentaal is dit soms heel zwaar. Mocht je dit willen kunnen we je dan verwijzen naar het ziekenhuis voor een behandeling om de miskraam op gang te brengen. In sommige gevallen duurt de miskraam, dus het bloedverlies en de krampen lang, waardoor je je lichamelijk en mentaal niet goed voelt. Dit is ook een reden dat we verwijzen naar het ziekenhuis. In het ziekenhuis zal de gynaecoloog een behandeling met je bespreken. Dit is meestal en bij voorkeur een behandeling met medicatie om de baarmoeder te laten krampen en zo de miskraam te laten starten. Soms kan er gekozen worden voor een curettage.
Heb je na een miskraam meer kans dat dit nog een keer gebeurt?
Nee, in de meeste gevallen is het echt pech. Soms is er een medische reden waarom een miskraam optreedt. Na herhaaldelijke miskramen zal er onderzoek aangeboden worden.
Wat is je advies aan vrouwen na een miskraam?
Neem de tijd om het verlies te verwerken samen met je partner. Soms staan jullie er verschillend in en dit is oke, ben er voor elkaar en respecteer elkaars verdriet en manier van verwerken. Mocht je een kinderwens hebben voel je vanzelf wanneer hier weer ruimte voor is. En een praktische tip: blijf je foliumzuur gebruiken als jullie kinderwens blijft bestaan.
Na ongeveer een week zijn wij toen bevallen in het ziekenhuis van ons zoontje Nick, een klein mooi mensje waar op het oog niks mis mee was. Wij mochten Nick mee nemen naar huis en hebben toen afscheid genomen en foto’s gemaakt en in een mooi mandje in de tuin begraven, zodat hij altijd dicht bij het gezin is.
Na deze zwangerschap besloten wij dat we nog steeds een kindje wilden. Ook nu weer snel zwanger, maar deze keer kreeg ik een vroege miskraam. Verdriet was weer erg groot. De wens voor nog een kindje was zo sterk dat we besloten om het toch weer te proberen. Ook nu was ik weer snel zwanger, maar ook deze keer werd het een vroege miskraam. Al met al zijn wij hierna nog 4 keer zwanger geweest en ook hier bij alle zwangerschappen een vroege miskraam gehad.
Het verdriet en de vraag waarom werd steeds groter. Ook omdat er medisch niks gevonden kon worden.
Maar de wens voor nog een kindje bleef wel. Nu de andere 2 kinderen ouder werden, hebben wij ook hen hierbij betrokken. Ook zij zouden graag nog een broertje of zusje willen.
Dus hebben wij toch besloten om nogmaals weer zwanger te worden, ook deze keer ging dat snel. Deze zwangerschap leek zeer goed te gaan. Alle controles en echo’s zagen er goed uit. Totdat we met ruim 19 weken weer naar de verloskundige gingen voor controle. Helaas was er toen geen hartje te vinden en na met de echo te hebben gekeken werd onze nachtmerrie helaas toch weer waar. Ook dit kindje was overleden in de buik.
In een paar dagen tijd toch een kaartje, mandje etc. regelen om daarna in het ziekenhuis te bevallen. De bevalling ging prima en ons zoontje Tycho werd geboren. Wat we toen zagen hadden we niet verwacht, hij had namelijk een flinke navelstreng omstrengeling.
De navelstreng zat meerdere keren om zijn hals. We mochten ook Tycho mee naar huis nemen, hebben stichting Still gebeld voor de foto’s en zij kwamen de volgende dag. We hebben een week van Tycho afscheid mogen nemen, omdat we hem door middel van de water methode hebben kunnen verzorgen en vasthouden.
Deze methode was toen nog niet zo lang bekend en was er helaas nog niet bij ons zoontje Nick. Na een week hebben wij afscheid genomen en met de andere 2 kinderen Tycho in een mooie doek en in een mandje gelegd. De andere 2 kinderen hebben knuffeltjes en een briefje meegegeven en daarna hebben wij Tycho begraven in de tuin naast zijn broertje Nick, zodat wij hen nu nog steeds dicht bij ons hebben. Voor de verwerking van het grote verlies is het fijn om ze dicht bij ons te hebben.
Doordat er nu toch een oorzaak was en de wens zo groot was hebben wij als gezin besloten nogmaals voor een kindje te gaan. Ook nu waren wij snel zwanger. We waren gelijk onder controle bij de gynaecoloog. Deze wilde mij toch iets geven in de hoop dat het nu goed zou gaan, dus kreeg ik een bloedverdunner en een hormoon.
Ondanks dat de zwangerschap weer erg spannend was konden wij er wel weer enorm van genieten. De eerste maanden waren erg spannend maar toen wij de 20 weken echo gehad hadden en deze goed was, werd de spanning wat minder. Met 36 weken voelde ik het kindje minder bewegen, dit kwam ook doordat de placenta voor lag, maar heb wel extra CTG's gehad. Deze waren gelukkig altijd goed.
Toen wij met ongeveer 37 weken weer bij de gynaecoloog waren, stelde zij voor om (als wij dat zouden willen) de bevalling in te leiden in die week.
Dus met 37 weken en 6 dagen is na een goede bevalling onze gezonde, mooie zoon en broertje Noud geboren.
Bij onze eerste zwangerschappen waren wij altijd onder controle van het Geboortehuis, doordat wij uiteindelijk medisch werden moest ik naar de gynaecoloog. Desondanks bleef het Geboortehuis altijd bij ons betrokken, wat zeer fijn was.
Charlotte is, hoe toevallig ook, bij alle 5 de bevallingen geweest, wat zeer fijn en vertrouwd was. We kijken daar nu nog steeds heel goed op terug.
Met alles wat wij hebben meegemaakt, konden mijn gezin en ik er met elkaar en met andere mensen goed over praten, wat dan weer positieve kracht en energie gaf.
Het verliezen van een kindje vroeg in de zwangerschap kan een hele heftige gebeurtenis zijn die grote invloed op je heeft. Toch wordt er vaak niet of nauwelijks over gesproken. Soms mag het verdriet er even zijn, maar merk je dat je omgeving al snel probeert de gevoelens die je hebt kleiner te maken of te rationaliseren. Meestal goedbedoelde opmerkingen, zoals ‘het is maar beter zo, er was vast iets mis met het kindje’, hoe goed bedoeld ook, bieden vaak helemaal geen troost. Het is juist door dit soort opmerkingen niet makkelijk om te delen wat er is gebeurd en hoe je je werkelijk voelt terwijl een miskraam zo’n ontzettende impact op je kan hebben. Alle hoop, verwachtingen en toekomstdromen, worden in één keer weggevaagd. En natuurlijk weet je ook wel dat er misschien nog meer kansen komen, maar dat wat je nu voelt is zo groot. Dat komt omdat ons rationele brein misschien wel weet dat het biologisch gezien misschien een vruchtje was dat in aanleg niet goed was, maar ons emotionele brein verliest niet een vruchtje, maar een kindje, dat in onze gedachten al helemaal af was, waar jullie misschien al een naam voor hadden bedacht en waar je al lang over fantaseerde. Ons emotionele brein is veel sneller en krachtiger dan ons rationele brein. Het laat zich door die paar goed bedoelde opmerkingen niet geruststellen. De emoties die je voelt, zijn er en verdwijnen vaak niet zomaar.
Wat heb je dan wel nodig? Belangrijk is dat al je gevoelens er mogen zijn: verdriet, gemis, schuldgevoel, ongeloof, boosheid, een gevoel van leegte of misschien juist berusting. Als we gevoelens ruimte geven om echt gevoeld te worden kan ons brein ze daarna makkelijker loslaten. Maak tijd en ruimte voor je verdriet, praat erover met je partner, een vriendin, je moeder of zus. Je kunt natuurlijk ook terecht bij onze verloskundigen. Het kan ook fijn zijn om een afscheidsritueel of een symbolisch plekje te maken met bijvoorbeeld een kaarsje om letterlijk ruimte te maken voor dit kindje en het verdriet dat daarbij hoort.
Weet dat het heel normaal is dat je merkt dat je je niet goed kunt concentreren, dingen makkelijk vergeet en erg moe bent. Alle emoties die horen bij zo’n gebeurtenis vergen veel van ons.
Wanneer is het goed om hier hulp bij te zoeken?
Het is normaal dat je heftige gevoelens hebt bij een miskraam. Als je er veel last van hebt en ook merkt dat die gevoelens eigenlijk niet minder worden of na langere tijd nog steeds in alle heftigheid opspelen kan het heel waardevol zijn om hier hulp bij te zoeken. Het kan moeilijk zijn om door de miskraam ineens echt te voelen dat het leven niet zo maakbaar is en we minder controle hebben dan we zouden willen. Dat kan gevoelens van angst geven.
We willen zo graag voorkomen dat dit nog eens gebeurt dat ons brein kan gaan piekeren; je vraagt je af of je misschien iets had kunnen doen om dit te voorkomen zodat je het in de toekomst anders kunt doen. Dit is vrijwel altijd een onterechte vraag, echter ook hier geldt dat ons rationele brein dat wel weet, maar ons emotionele brein veel krachtiger is, waardoor we toch deze onterechte gevoelens, zoals bijvoorbeeld schuld, schaamte of spijt hebben. En hierdoor kunnen we eindeloos blijven malen en deze gevoelens, hoe onterecht ook, maar niet loslaten. Soms is dan alleen praten niet genoeg. Je kunt bij mij op de praktijk terecht, dan kijken we samen hoe we zorgen dat je die emoties kunt verwerken.
Daarnaast is het waardevol om te begrijpen dat mensen verschillende manieren hebben om om te gaan met heftige gebeurtenissen. Het kan soms lastig zijn als je partner een hele andere coping strategie heeft dan jij. Daardoor kan het voelen alsof jullie elkaar en elkaar gevoelens niet kunnen begrijpen. Het lijkt misschien alsof het hem of haar minder of soms meer raakt en dat er geen ruimte is voor elkaars beleving. Het kan moeilijk zijn om ook het (grote) verdriet bij de ander te zien. Probeer met elkaar in gesprek te blijven, te zien dat de ander er op een andere manier mee omgaat, en dit niet te veroordelen. Grof gezegd zien we vaak twee reacties, de een wil meer stilstaan bij wat er gebeurd is en hier met aandacht naar kijken, achterwaarts rouwen. De ander heeft juist zijn blik vooruit naar de toekomst en wil het bijvoorbeeld (al) hebben over een volgende zwangerschap, voorwaarts rouwen. Er is geen goed of fout hierin, echter het verschil is soms wel heel lastig. Vraag om ruimte voor jouw gevoelens en geef ook ruimte aan de gevoelens van de ander. Dat ze misschien niet hetzelfde zijn, betekent niet dat ze er niet ook mogen zijn.
Er is geen vaststaande tijd tot dit verdriet voorbij is, maar ik gun iedereen die worstelt met gevoelens om daar niet te lang mee te blijven lopen. Zoek hulp om dit op een fijne manier te verwerken, dat kan binnen het Geboortehuis, maar ook via de POH van de huisarts of met een doorverwijzing naar een psycholoog. Blijf er niet alleen mee rondlopen. Vaak zie ik dat het dan later in je leven of mogelijk bij een volgende zwangerschap zoveel extra spanning en angsten kan geven. Ik gun je steun en verwerking zodat je, mocht je in de toekomst zwanger worden, zoveel als voor jou mogelijk is kunt genieten.
Mocht je vragen hebben over de informatie van afgelopen week of behoefte hebben aan contact, gesprek of begeleiding voel je dan altijd welkom bij het Geboortehuis.